Uzmanlar, kendinizin veya yakınlarınızın hafızayı zayıflatan ve tedavisi olmayan bir hastalık olan bunama (demans) belirtilerine dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor.
İngiltere’de en büyük ölüm nedenlerinden biri olan demans, yaklaşık 944.000 kişiyi etkilerken, ABD’de bu sayı 7 milyonu buluyor. Demansın birçok türü bulunuyor, ancak en yaygın olanı Alzheimer Hastalığı, bu hastalığa yakalanan her 10 kişiden altısını etkiliyor.
Hastalığın kesin bir tedavisi olmamakla birlikte, erken teşhis kişiye özel tedavi planlarının oluşturulmasına ve doktorların hastalığın ilerlemesini yavaşlatacak ilaç ve tedaviler uygulamasına olanak tanıyor.Uzmanlar hastalığın erken uyarı işaretlerinin çoğu zaman teşhis konulmadan fark edilmediğini belirtiyor:"Beyin çok karmaşık bir organ ve herkesin yolculuğu tamamen farklı. Aileler genellikle ancak teşhis konulduktan sonra geriye dönüp baktıklarında, o zamanlar belirgin olmayan birkaç belirti olduğunu fark ediyorlar."
Nöroloji profesörü Jonathan Schott ise demans belirtilerinin sadece hafıza kaybıyla sınırlı olmadığını vurguluyor:"Bilişsel yetenekler hafızadan daha fazlasını içerir. Bazen hafızası iyi olan demans hastaları vardır; sorun görme yetilerini veya davranışlarını etkileyebilir. Temel beyin değişiklikleri semptomlar ortaya çıkmadan yıllar önce yavaş ve sinsice başlar."
Uzmanlar, hafıza kaybıyla birlikte veya hafıza kaybı olmadan ortaya çıkabilen erken bunama belirtilerini şöyle sıralıyor:Alışılmış davranışlarda değişiklik (ör. başkalarının tabağından yemek almak)Yemek tercihlerinde ani değişikliklerBazı yiyeceklere karşı tiksinti veya metalik tat algısıMetcalfe, bu tür davranış değişikliklerinin erken uyarı işareti olabileceğini belirtiyor.Lewy cisimcikli demans, Parkinson hastalığıyla bağlantılı olup, hastalarda koordinasyon sorunlarına yol açabilir. İnce motor becerilerinin kaybı, çatal-bıçak kullanımını ve kendi kendine yemek yemeyi zorlaştırabilir. Ayrıca görsel halüsinasyonlar da görülebilir:"Genellikle sessizdir ve tehdit oluşturmaz; biri halının üzerinde olmayan bir kırıntı görebilir," diyor Profesör Schott.
Bruce Willis’in 2022’de teşhis edilen nadir demans türü Frontotemporal Demans (FTD), özellikle tatlı yiyecekleri tercih etme ve kişilik değişiklikleri ile kendini gösterebilir. "Uygunsuz şeylere gülmek veya daha önce eğlenceli buldukları şeyleri artık komik bulmamak da bir semptom olabilir."Bazı hastaların cinsel davranışlarını artırabilir ve sevdiklerini şok edebilir.
Alzheimer Hastalığı, görme sorunlarıyla da bağlantılı olabilir. Posterior kortikal atrofi, beynin arka bölgesindeki hücrelerin dejenerasyonu sonucu ortaya çıkabilir ve genellikle 50-60 yaş arasındaki insanları etkiler. Bu sorunlar, nesnelere çarpma veya derinlik algısı kaybı şeklinde kendini gösterebilir.KABUS GÖRME, UYKUDA DEĞİŞİKLİKİnsanlar rüyalarının daha canlı hale geldiğini bildirebilir. Bazen bunama sırasında uyku sırasında daha fazla hareket gözlemleriz; bunun, çok canlı rüyalara bir tepki olduğunu düşünüyoruz.
