Sabahları enerjik uyanmak için kahveye yönelmek çoğumuzun günlük alışkanlığı. Ancak uzmanlara göre, bu rutin her bünyede aynı etkiyi yaratmıyor.
DailyMail'de yer alan habere göre; Beslenme uzmanlarından Dr. Federica Amati, kahvenin yalnızca keyifli bir sabah ritüeli değil, aynı zamanda güçlü bir fizyolojik uyarıcı olduğunu hatırlatıyor. “Kahve dünyada en çok tüketilen içeceklerden biri. Birçok insan için vazgeçilmez bir alışkanlık ama herkes için uygun olmayabilir. Vücudunuzu dinlemek önemli,” diyor.
Dr. Amati’ye göre sabah erken saatlerde içilen kahve, stres hormonu olarak bilinen kortizol seviyesini aniden yükseltebiliyor. Bu durum özellikle kafeine duyarlı kişilerde kaygı, çarpıntı ve huzursuzluk gibi belirtilere yol açabiliyor.Uzman, “Uyanır uyanmaz kahve içmek, zaten doğal olarak yüksek seyreden kortizol düzeylerini daha da artırabilir. Bu da günün ilerleyen saatlerinde yorgunluk hissine neden olabilir,” diyor.Kortizol artışını önlemenin yolu ise kahveyi biraz geciktirmekten geçiyor. Dr. Amati, “Doğal kortizol zirvesi uyandıktan yaklaşık 30 ila 120 dakika sonra düşer. Kahveyi sabah ortasına bırakmak en ideal zamandır,” önerisinde bulunuyor.
Günün geç saatlerinde içilen kahvenin, uyku kalitesini düşürebileceği de bilinen bir diğer risk. Communications Biology dergisinde yayımlanan bir araştırma, öğleden sonra içilen iki fincan kahvenin bile beynin gece dinlenme kapasitesini azalttığını gösterdi.Kafein, beyindeki adenozin reseptörlerini bloke ederek uykuyu geciktiriyor. Bu nedenle uzmanlar, yatmadan en az altı saat önce kahve tüketilmemesini tavsiye ediyor.
Kahvenin içerdiği polifenoller, güçlü antioksidan etkilerine rağmen, demir gibi bazı minerallerin emilimini hafifçe engelleyebiliyor. Araştırmalar, demir açısından zengin bir öğünle birlikte içilen bir fincan kahvenin emilimi yüzde 40’a kadar azaltabileceğini gösteriyor.Dr. Amati, “Bu etki genellikle küçük çaplı olsa da, kahveden sonra yemek yemeden önce en az bir saat beklemek vitamin ve mineral kaybını en aza indirir,” diyor.
Kahve, sindirim sistemini uyararak mide asidi üretimini artırabiliyor. Bu durum bazı kişilerde sindirimi kolaylaştırsa da, mide ekşimesi veya reflü sorunlarını tetikleyebiliyor. Dr. Amati, “Mide asidi üretiminden sorumlu gastrin hormonunu artırır. Bu da bazı kişilerde rahatsızlık yaratabilir,” uyarısında bulunuyor.KOLESTEROL VE KALP SAĞLIĞIFiltre edilmemiş kahveler – örneğin Türk kahvesi veya French press – LDL (kötü kolesterol) seviyelerini artırabilen kafestol ve kahveol adlı bileşikleri içeriyor. Bu nedenle uzmanlar, filtre kahveyi kolesterol endişesi taşıyanlar için daha güvenli bir seçenek olarak öneriyor.Dr. Amati, “Hem kafeinli hem de kafeinsiz kahvenin birçok kronik hastalığa karşı benzer koruyucu etkileri var. Bu da kahvenin faydalarının yalnızca kafeinden kaynaklanmadığını gösteriyor,” diyor.Hamileler, kalp ritim bozukluğu veya anksiyete sorunu yaşayanlar ile çocukların ise kafein alımını sınırlaması öneriliyor.
Uzmanlara göre günde üç ila beş fincan (yaklaşık 400 mg kafein) kahve, çoğu yetişkin için güvenli kabul ediliyor. Ancak Dr. Amati, “Kahveye herkesin verdiği tepki farklı. En doğru dengeyi bulmanın yolu, vücudun sinyallerini dikkate almak,” diyor.