Ağır bir öğün sonrası hissedilen rahatsız edici şişkinlik, birçok kişinin yaşadığı yaygın bir sorun. Ancak beslenme uzmanlarına göre, bu yalnızca şişkinliğin beş türünden biri.
Halk sağlığı beslenme uzmanı Dr. Emma Derbyshire, Daily Mail’e yaptığı açıklamada şişkinliğin yalnızca yediklerimizle ilgili olmadığını belirtti. Derbyshire’a göre şişkinlik; gaz oluşumuna bağlı, su tutulumuna bağlı, hormonal, gıda hassasiyeti kaynaklı ve yavaş sindirimle ilişkili olmak üzere beş farklı şekilde ortaya çıkabiliyor.“Su tutulması, kabızlık, hormonlar ve stres de şişkinliğe katkıda bulunabiliyor ve adeta balon gibi şişmenize neden olabiliyor,” diyen Dr. Derbyshire, en yaygın nedenin mide ve bağırsaklarda biriken gaz olduğunu vurguladı.Uzman, çok hızlı yemek yemenin, gıda intoleransı ya da alerjisinin de sindirim sisteminde gaz oluşumuna yol açabileceğini söyledi. Kaygının da sıkça hava yutulmasına neden olarak şişkinliği tetikleyebileceğini ekledi.
Şişkinlik genellikle karında dolgunluk ve baskı hissiyle kendini gösteriyor. Kişi karnının normalden daha büyük olduğunu hissedebilir; kilo değişmese bile kıyafetler dar gelebilir.Daha ileri durumlarda ise guruldama, kramp, sık gaz çıkarma ve geğirme gibi belirtiler gözlenebiliyor.Durumun süresi tetikleyiciye göre değişiyor; bazı vakalarda birkaç saat sürerken, bazen günlerce devam edebiliyor.
Kadınlarda adet döngüsü sürecinde hormonlardaki değişim, su tutulması ve artan iştah da geçici şişkinlik nedenleri arasında. Uzmanlar, uzun uçuşlar ya da bazı ilaçların da vücutta sıvı tutulmasına ve yüz, parmaklar veya ayak bileklerinde şişkinliğe yol açabileceğini belirtiyor.HANGİ GIDALAR ŞİŞKİNLİĞE YOL AÇIYOR?Dr. Derbyshire’a göre şişkinliğe neden olabilecek yiyecekler yalnızca baklagiller değil.“Gazlı içecekler, süt ürünleri, gluten içeren besinler, şekersiz tatlandırıcılar, yağlı atıştırmalıklar ve acı baharatlar da sık rastlanan tetikleyiciler arasında,” dedi.Uzman, lahana, karnabahar ve Brüksel lahanası gibi sebzelerin tüketimini azaltmanın da gazı hafifletebileceğini belirtti. Bununla birlikte, yüksek yağ ve şeker içeren yiyeceklerin bağırsak florasını olumsuz etkilediğini ve bu tür besinlerden tamamen kaçınmak yerine ölçülü tüketmenin daha doğru olduğunu vurguladı.
Dr. Derbyshire, vücutta su tutulması yaşayan kişilerin su içmekten kaçınmaması gerektiğini söyledi:“Bol sıvı tüketmek, paradoksal biçimde su tutulumunun azalmasına yardımcı olur,” dedi.Nane çayı içmek, hafif yürüyüş yapmak, sıcak kompres uygulamak ve dar kıyafetlerden kaçınmak da şişkinliği hafifletebilecek yöntemler arasında.Uzman ayrıca, tetikleyicileri tespit edebilmek için bir beslenme günlüğü tutulmasını öneriyor.“Ne yediğinizi ve ne zaman şişkinlik yaşadığınızı not alın. Böylece olası nedenleri fark etmeniz kolaylaşır,” diye konuştu.
Dr. Derbyshire’a göre stres, şişkinliğin en güçlü tetikleyicilerinden biri. Uzman, bağırsak sağlığına dikkat etmek ve günlük probiyotik kullanmak gerektiğini belirtiyor.Stres yönetimi teknikleri, düzenli egzersiz, alkolü azaltmak, bol su içmek ve küçük porsiyonlar halinde yemek yemek de şişkinliği önlemeye yardımcı olabilir.Uzman ayrıca, günde beş porsiyon meyve ve sebze tüketilmesini ve bilimsel araştırmalarda karın ağrısını azalttığı gösterilen Bifidobacterium longum 35624 içeren probiyotiklerin tercih edilmesini önerdi.Çoğu şişkinlik vakası kısa sürede geçse de, bazı durumlarda tekrarlayıcı hale gelebiliyor.Dr. Derbyshire, “Şişkinlik üç haftadan uzun sürerse, haftada birkaç kez tekrarlarsa veya karın ağrısı, ateş, dışkıda kan, ishal, kusma, mide ekşimesi ya da iştahsızlık gibi belirtiler eşlik ederse mutlaka bir doktora başvurulmalı,” uyarısında bulundu.